Η κωμόπολη της Αταλάντης είναι έδρα του Δήμου Λοκρών. Η Αταλάντη είναι χτισμένη στους πρόποδες του βουνού Ρόδα. Είναι εμπορικό, γεωργοκτηνοτροφικό και βιομηχανικό κέντρο της πρώην επαρχίας Λοκρίδας. Απέχει 78,5 χλμ από τη Λαμία και 146 χιλ. από την Αθήνα. Ο πληθυσμός της, σύμφωνα με την Απογραφή του 2011, ανέρχεται σε 4.978 κατοίκους.

Μυθολογικά στοιχεία

Πρωτεύουσα της Λοκρίδας ήταν η πόλη Οπούς. Κατά τον Ησίοδο και τον Πλούταρχο, η πόλη Οπούς πήρε το όνομα της από τον Οπούντα, ο οποίος ήταν γιος του Λοκρού και δισέγγονος του Δευκαλίωνα και της Πύρρας.

Οι Οπούντιοι Λοκροί συμμετείχαν στον Τρωικό Πόλεμο με 40 καράβια και τέσσερις χιλιάδες πολεμιστές. Επικεφαλής των Οπούντιων στο Τρωικό Πόλεμο ήταν ο Αίας ο Λοκρός, γιος του Οϊλέως και εγγονός του Οδοιδόκου. Ο Αίας διακρίθηκε ιδιαίτερα στο Τρωικό Πόλεμο, ωστόσο κατά την επιστροφή του από τη Τροία το πλοίο του έπεσε σε θαλασσοταραχή με αποτέλεσμα να βυθιστεί και να έχει ο ίδιος και το πλήρωμα του άδοξο τέλος. Από τον Οπούντα ήταν ο καλύτερος φίλος του Αχιλλέα, ο Πάτροκλος, ο γιος του Μενοίτιου. Ο Πάτροκλος, όταν ήταν ακόμη μικρό παιδί, σκότωσε πάνω στο παιχνίδι ένα συνομήλικό του αρχοντόπουλο, τον Κλεισώνυμο, το γιο του Αμφιδάμαντα. Αν και ήταν ανήλικος, ο Πάτροκλος έπρεπε να φύγει από τον τόπο του, γιατί τον βάραινε το αίμα του νεκρού. Έτσι ο πατέρας του τον έφερε στον Πηλέα, που τον ανάθρεψε μαζί με τον Αχιλλέα σαν δικό του παιδί.

Η Αταλάντη στην Ελληνική Επανάσταση του 1821

 Το 1821, ο οπλαρχηγός Αντώνης Κοντοσόπουλος ή Γεράντωνος με 1000 περίπου οπλισμένους Λοκρούς, πολιόρκησε τους Οθωμανούς στην Αταλάντη και στις 31 Μαρτίου 1821 την απελευθέρωσε. Καταλυτική ήταν η συμβολή του Λάμπρου Ελευθερίου, αρχηγού των Αταλαντινών, αλλά και η ομοψυχία και ομόνοια που έδειξαν πρόκριτοι, κάτοικοι και κλήρος της πόλης. Τον Απρίλιου καθιερώνεται η «ΣΦΡΑΓΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΤΑΛΑΝΤΙ 1821 ΑΠΡΙΛΙΟΥ».

Τον χειμώνα του ίδιου έτους, ο τουρκικός στρατός υπό τους Ομέρ Βρυώνη και Κιοσέ Μεχμέτ περνώντας από την Αταλάντη, παίρνει αιχμαλώτους τους εναπομείναντες κατοίκους της και καίει όλα τα σπίτια της. Όσοι κατάφεραν να σωθούν, κατάφυγαν για ασφάλεια στο Αταλαντονήσι. Το επόμενο έτος, η Αταλάντη θα καεί εκ νέου από τα Τουρκικά στρατεύματα που πέρασαν από την περιοχή, ενώ πανώλη θα πέσει στο Αταλαντονήσι.

 Στην Β?Εθνοσυνέλευση (Άστρος Κυνουρίας) το 1823, λαμβάνουν μέρος ο επίσκοπος Ταλαντίου Νεόφυτος και ο πληρεξούσιος Αταλαντινός Λάμπρος Αλεξάνδρου. Έπαρχος Ταλαντίου τοποθετήθηκε ο Ιωάννης Φίλων. Το 1824 ο Τουρκικός στόλος καταλαμβάνει το Αταλαντονήσι, καταστρέφει τις εγκαταστάσεις του, σφάζει και αιχμαλωτίζει όσους είχαν καταφύγει εκεί.

 Μεταξύ 5 και 9 Νοεμβρίου 1826 διεξάγεται η Μάχη της Αταλάντης. Ο Αναστάσιος Καρατάσος, ο Αγγελής Γάτσος και ο φιλέλληνας Ολιβιέ Βουτιέ (Olivier Voutier) ηγούνται 1500 Θεσσαλομακεδόνων πολεμιστών. Ο Μουσταφάμπεης όμως κατευθύνθηκε από την Λιβαδειά προς την Αταλάντη με στρατό χιλίων ανδρών (πεζών και ιππέων), αιφνιδιάζοντας τους Έλληνες. Μετά από σφοδρή μάχη, οι Έλληνες υποχώρησαν έχοντας χάσει 42 άντρες στο πεδίο της μάχης.

 Στην Αταλάντη βρίσκονταν μπαρουταποθήκες, ζωτικής σημασίας, για τον εφοδιασμό των Τούρκων. Τις φρουρούσαν 200 Οθωμανοί.

 Το 1826 η απόπειρα του Γεωργίου Καραϊσκάκη να τις πυρπολήσει απέτυχε. Το επόμενο έτος ο Καραϊσκάκης είχε εγκαταστήσει φρουρά, με άνδρες του, στην Αταλάντη, υπό τον Σπύρο Ξύδη. Άλλη μία απόπειρα, του Ιωάννη Κωλέττη το 1827, για απόβαση στην Αταλάντη θα αποτύχει.

 Η οριστική απελευθέρωση της Αταλάντης ήρθε στις 6 Νοεμβρίου του 1828. Ο Μήτρος Λιακόπουλος (από την Κάτω Μηλιά Πιερίας), επιτίθεται αιφνιδιαστικά και απελευθερώνει την πόλη.

Φωτογραφίες του τόπου μας:

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
•